Mồng tơi hay mùng tơi là loại dây leo quấn, mập và nhớt, sống hàng năm hay hai năm. Lá dày hình tim, mọc xen, đơn, nguyên, có cuống. Cụm hoa hình bông mọc ở kẽ lá, màu trắng hay tím đỏ nhạt. Quả mọng, nhỏ, hình cầu hoặc trứng, dài khoảng 5–6 mm, màu xanh, khi chín chuyển màu tím đen. Cây mồng tơi mọc nhanh, dây có thể dài đến 10 m.
Lá và đọt thân non của mồng tơi thường được dùng để nấu canh ăn mát và có tính nhuận trường. Nước ép từ quả dùng trị đau mắt. Tại Trung Quốc có nơi người ta dùng rau mồng tơi giã nát đắp chữa vú sưng, nứt, giải độc.
Tuy nhiên trước tình trạng thực phẩm bẩn đáng lo ngại như ngày nay, người tiêu dùng không yên tâm khi mua rau mồng tơi ở chợ hay ở siêu thị. Họ chủ yếu tư trồng phục vụ nhu cầu của mình và của gia đình. Đó cũng chính là xu hướng lành mạnh của người dân thành thị nhằm phát huy tác dụng của rau sạch, góp phần bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan thành phố xanh sạch đẹp. Các bước trồng và chăm sóc không quá khó nhằn nếu bạn theo dõi đoạn dưới đây:
Chuẩn bị trồng rau mồng tơi trong thùng xốp
Để trồng rau thì trước hết phải chuẩn bị phân bón, đất đai và những dụng cụ trồng
Thùng xốp: Thùng xốp bạn có thể tân dụng những hộp xốp của nhà mình, xin hàng xóm, tốt hơn nữa là bạn có thể mua tại các cửa hàng. Sau khi mua về, nên khoét lỗ dưới đáy để thoát nước.
Đất dinh dưỡng: Đất Tribat, giá thể nền hữu cơ, hoặc hỗn hợp đất phù sa và phân trùn quế. Chuẩn bị giá thể hữu cơ: Trộn hỗn hợp đất phù sa và phân trùn theo tỷ lệ 50% đất phù sa + 50% phân trùn (hoặc 50% đất Tribat, giá thể nền hữu cơ). Đổ hỗn hợp đất phù sa và phân trùn vào chậu trồng rau cách miệng chậu 2cm.
Phân bón: Vì chúng mình đang muốn trồng rau sạch theo kiểu canh tác hữu cơ nên tốt nhất chỉ nên chuẩn bị những loại phân hữu cơ đã được ủ hoai. Bạn có thể mua phân chuồng đã ủ hoai tại các vùng quê chuyển lên hoặc cũng có thể tự ủ phân hữu cơ từ rác thải tại nhà.
Hạt giống, dụng cụ làm cỏ, thùng tưới nước có vòi hoa sen.
Là loại rau phổ biến mùa hè, thu (tháng 5 đến tháng 9) nên mồng tơi được trồng chủ yếu vào vụ xuân từ tháng 3 đến tháng 5. Đây là thời điểm thích hợp với độ ẩm cao kích thích rau sinh trưởng và phát triển.
Cách trồng rau mồng tơi trong thùng xốp
Bước 1: Làm đất
Trước khi trồng rau 1 tuần, bạn cần làm sạch và xới đất cho tơi xốp. Trộn đất với phân hữu cơ, xơ dừa, tro trấu và phơi đất để diệt hết các loại mầm bệnh. Bón lót thêm phân chuồng, super lân, kali sunfat với đất.
Bước 2: Gieo hạt
Cho đất trồng rau vào khay một lớp dầy 8 cm, rải hạt với liều lượng 10 gam hạt cho một khay xốp, rải đều trên mặt khay và phủ lên lớp đất mỏng 0,5 cm, sau đó tưới nước bằng vòi phun nhẹ đủ ẩm, ngày tưới 2 lần, khoảng 5-7 ngày hạt sẽ nảy mầm.
Nếu trồng đất cho leo dàn, chỉ cần dùng 15-20 hạt rải thành một hàng và lấp đất lại, tưới nước ngày 2 lần, kiểm tra coi chừng côn trùng và ốc ăn hạt và lá non. Khi cây cao 20 cm, bà con nên làm giàn hay cây cho rau mồng tơi leo lên giàn.
Bước 3: Chăm sóc
Tỉa thưa: Khi cây rau mồng tơi có 3- 4 lá thật, người trồng có thể tỉa bớt để ăn. Khi tỉa, người dân nên giữ lại cây rau theo hàng để cây có khoảng cách lớn thêm mà không bị cạnh tranh dinh dưỡng, ánh sáng.
Bón phân: Sau khi tỉa thưa lần 1, cây cần được bón thêm lớp đất dinh dưỡng phân trùn quế 2-3 cm để rau không bị vàng lá. Người chăm cây có thể pha thêm một muỗng cà phê nhỏ phân urê cho 1 lít nước tưới cho rau lúc chiều mát để giúp lá rau mau nở to và xanh hơn.
Phòng trừ sâu bệnh: Nếu gặp trời mưa kéo dài, cây cần được tránh để nước mưa rơi trực tiếp vào lá rau mồng tơi, lá sẽ bị dập và thối nhũn hay bị vàng lá. Khi trồng, người dân nên vun đất cao thành ụ để gốc cây không bị đọng nước vào mùa mưa.
Vì trồng rau tại nhà không dùng thuốc bảo vệ thực vật nên người trồng cần phải kiểm tra cây thường xuyên để bắt sâu và ngắt bỏ lá vàng lá bệnh.
Bước 4: Thu hoạch
Sau 25-30 ngày tiếp theo, khi rau mồng tơi cao được 35-40 cm là thời điểm người trồng cây có thể cắt lá để dùng. Khi cắt, người dân nên dùng dao bén và sạch cắt ngang thân, chừa lại cách đất 7-10 cm để rau mồng tơi cho tiếp lá kỳ sau.
Mỗi khi cắt thu hoạch, cây cần được bón thêm lớp đất dinh dưỡng và chan thêm nước phân urê như lần đầu.
