Rau húng lủi thuộc cây thảo, được gọi với nhiều cái tên khác nhau, tùy theo địa phương, đây là loại cây có nguồn gốc từ hoang dã, mùi thơm đặc trưng thường được dùng làm rau sạch, chế biến với nhiều món ăn, ngoài ra cây còn được sử dụng để chế biến thành nhiều loại thảo dược chữa bệnh, xua đuổi muỗi.
Tên gọi khác: Cây húng lủi, cây húng lũi, cây húng nhủi, cây húng dũi, cây húng láng, một số nơi còn gọi ngắn gọi là rau húng, húng bạc hà, thuộc họ Hoa môi
Cây có nguồn gốc hoang dã, phân bố chủ yếu ở một số nơi tại châu Âu, châu Phi, châu Á.
* Đặc điểm hình thái:
- Cây húng lủi thuộc loại cây thảo, cây có nguồn gốc hoang dã nên có sức sống khỏe, phát triển nhanh.
- Cây có thân rễ mọc bò thành chùm dưới đất.
- Lá cây húng lủi nhỏ, thuôn dài, mép lá khía răng cưa.
- Cây húng lủi có mùi thơm rất đặc trưng, dễ nhận biết thường được dùng làm gia vị, ăn sống.
* Công dụng:
- Húng lủi là rau không thể thiếu trong các bữa ăn, cây được dùng để làm gia vị ăn sống, được chế biến kèm với nhiều món tạo hương vị đặc biệt. Đây là một là rau ngon, lại có sức sống tốt, phát triển nhanh nên hiện tại cây được trồng tại nhiều gia đình bằng hình thức trồng húng lủi trong chậu, trong thùng sốp hoặc chai nhựa.
- Ngoài ra cây còn được nhiều người sử dụng như một loại thảo dược, phòng chống nhiều loại bệnh, trong cây húng lủi còn có một số chất giúp vệ sinh răng miệng, giữ hơi thở thơm tho.
- Một chậu cây húng lủi còn là giải pháp tiệc vời giúp xua đuổi muỗi khỏi ngôi nhà của bạn.
Tuy nhiên trước tình trạng thực phẩm bẩn đáng lo ngại như ngày nay, người tiêu dùng không yên tâm khi mua rau húng lủi ở chợ hay ở siêu thị. Họ chủ yếu tư trồng phục vụ nhu cầu của mình và của gia đình. Đó cũng chính là xu hướng lành mạnh của người dân thành thị nhằm phát huy tác dụng của rau sạch, góp phần bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan thành phố xanh sạch đẹp. Các bước trồng và chăm sóc không quá khó nhằn nếu bạn theo dõi đoạn dưới đây:
Chuẩn bị trồng rau húng lủi trong thùng xốp trên sân thượng
Để trồng rau thì trước hết phải chuẩn bị phân bón, đất đai và những dụng cụ trồng
Thùng xốp: Thùng xốp bạn có thể tân dụng những hộp xốp của nhà mình, xin hàng xóm, tốt hơn nữa là bạn có thể mua tại các cửa hàng. Sau khi mua về, nên khoét lỗ dưới đáy để thoát nước.
Đất dinh dưỡng: Đất Tribat, giá thể nền hữu cơ, hoặc hỗn hợp đất phù sa và phân trùn quế. Chuẩn bị giá thể hữu cơ: Trộn hỗn hợp đất phù sa và phân trùn theo tỷ lệ 50% đất phù sa + 50% phân trùn (hoặc 50% đất Tribat, giá thể nền hữu cơ). Đổ hỗn hợp đất phù sa và phân trùn vào chậu trồng rau cách miệng chậu 2cm.
Phân bón: Vì chúng mình đang muốn trồng rau sạch theo kiểu canh tác hữu cơ nên tốt nhất chỉ nên chuẩn bị những loại phân hữu cơ đã được ủ hoai. Bạn có thể mua phân chuồng đã ủ hoai tại các vùng quê chuyển lên hoặc cũng có thể tự ủ phân hữu cơ từ rác thải tại nhà.
Giống, dụng cụ làm cỏ, thùng tưới nước có vòi hoa sen.
Rau húng lủi thường được trồng bằng cách giâm cành. Nên chọn cây giống từ những cây mẹ to khỏe (chưa ra hoa), không sâu bệnh.
Cách trồng rau húng lủi trong thùng xốp trên sân thượng
Bước 1: Làm đất
Trước khi trồng rau 1 tuần, bạn cần làm sạch và xới đất cho tơi xốp. Trộn đất với phân hữu cơ, xơ dừa, tro trấu và phơi đất để diệt hết các loại mầm bệnh. Bón lót thêm phân chuồng, super lân, kali sunfat với đất.
Bước 2: Giâm cành
Cắt đoạn hom giống dài từ 15 – 20cm, ghim nhánh vào chậu đất với khoảng cách 8 – 10cm và nghiêng gốc với mặt đất khoảng 30 độ. Một chậu có thể trồng 4 – 5 hom giống.
Bước 3: Chăm sóc
Tưới nước: Vào mùa khô, cần tưới nước cho rau húng lủi ngày 2 lần vào lúc sáng sớm và chiều mát nhằm đảm bảo chậu rau luôn luôn ẩm. Vào mùa khô, nên làm công tác thoát nước tốt. Nếu để rau bị khô hay úng đều làm cho rau bị đen thân lá và chết dần.
Làm cỏ, bón phân: Sau khi trồng cây khoảng 20 ngày, tiến hành bón lót cho cây bằng phân bò, phân dê, phân cá, phân hữu cơ… Cứ khoảng 20 – 30 ngày lại tiến hành bón đợt tiếp theo cho cây.
Phòng trừ sâu bệnh: rau húng lủi thường mắc bệnh gây chết từng đám, bệnh lan nhanh, giảm năng suất, có thể kéo thành dịch bệnh vào mùa mưa hay những nơi bón quá nhiều phân đạm. Vì vậy, cần đảm bảo có lỗ thoát nước, dọn thật sạch, vứt các cây chết ra khỏi thùng xốp, hòa vôi với phèn tưới vào chỗ những cây bị bệnh. Sau đó, dùng các loại thuốc trừ bệnh như Aliette, Ridomine ở nồng độ khuyến cáo để phun cho cây.
Bước 4: Thu hoạch
Trồng cây húng lủi chỉ trong vòng 2 tháng đã có thể cho thu hoạch. Lưu ý, sau mỗi đợt thu hái cần bón thêm ít phân trùn quế lớp 2 cm để giúp cây rau húng lủi cho thêm nhiều cây mới. Nếu cắt chừa phần gốc quá dài sẽ làm cho rau mau bị già thân, cây rau sẽ suy yếu từ từ.
Rau húng lủi trồng tại nhà có thể thu hái nhiều đợt và sống cả năm, trường hợp thấy rau húng lũi cho nhánh mới ít dần, cành rau mới nhỏ đi, khi đó có thể trồng lại chậu rau mới.
