Bắp cải hay cải bắp (Brassica oleracea nhóm Capitata) là một loại rau chủ lực trong họ Cải , phát sinh từ vùng Địa Trung Hải. Nó là cây thân thảo, sống hai năm, và là một thực vật có hoa thuộc nhóm hai lá mầm với các lá tạo thành một cụm đặc hình gần như hình cầu đặc trưng.
Cải bắp có chỉ số diện tích lá cao, hệ số sử dụng nước rất lớn nhưng có bộ rễ chùm phát triển nên chịu hạn và chịu nước hơn su hào và súp lơ.
Cải bắp được trồng trong vụ đông xuân ở các tỉnh phía bắc, miền trung và Tây Nguyên. Cải bắp thuộc nhóm rau có nguồn gốc ôn đới, nhiệt độ xuân hóa (nhiệt độ cần thiết để phân hoá mầm hoa) là 1-10 °C trong khoảng 15-30 ngày tùy thời gian sinh trưởng của giống.
Cải bắp ngoài là món ăn ngon ra còn có tác dụng chữa được nhiều bệnh như: phòng bệnh ung thư vú ở phụ nữ,nước cải bắp tươi chữa bệnh loét da.
Tuy nhiên trước tình trạng thực phẩm bẩn đáng lo ngại như ngày nay, người tiêu dùng không yên tâm khi mua cải thảo ở chợ hay ở siêu thị. Họ chủ yếu tư trồng phục vụ nhu cầu của mình và của gia đình. Đó cũng chính là xu hướng lành mạnh của người dân thành thị nhằm phát huy tác dụng của rau sạch, góp phần bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan thành phố xanh sạch đẹp. Các bước trồng và chăm sóc không quá khó nhằn nếu bạn theo dõi đoạn dưới đây:
Chuẩn bị trồng rau bắp cải trong thùng xốp trên sân thượng
– Hạt giống hoặc cây con: Hạt giống bắp cải mua ở các cửa hàng, siêu thị, chọn hạt tròn, to, đều, khoảng 12.000đ/gói 1 gam.
– Đất trồng: Chọn loại đất giàu dinh dưỡng, có hàm lượng mùn cao, thoát nước tốt, đủ ẩm, độ pH từ 6 – 6,5. Có thể trộn đất với phân bò hoai mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa…
– Thùng xốp có đục lỗ nhỏ dưới đáy để thoát nước. Mỗi thùng xốp có thể tích 50 x 37 x 30cm trồng được hai cây.
Cách trồng bắp cải trong thùng xốp trên sân thượng
Bước 1: Làm đất
Nên làm đất kỹ, trên 1 xào Bắc bộ bón lót 300 – 500 kg phân chuồng mục, 5 – 6 kg supephôtphat, 2-3kg kali sulphat. Luống rộng 80-100 cm, cao 25-30 cm.
Bước 2: Gieo hạt
– Ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng 50 độ C trong 20 phút. Sau đó vớt ra ngâm nước lạnh trong 8 – 10 giờ để vỏ mềm hơn và dễ nứt nanh.
– Gieo hạt đã ngâm 02 lần như trên vào đất trồng đã chuẩn bị sẵn. Lượng hạt gieo 1,5-2g/m2.
– Gieo hạt xong thì phủ lên mặt luống một lớp rơm, rạ mục, đất hoặc trấu. Sau đó tưới nước 01 – 02 lần/ngày bằng trong 5 ngày đầu.
– Khi hạt nảy mầm nhô lên khỏi mặt đất thì ngừng tưới nước 01 – 02 ngày rồi sau đó 02 ngày tưới 1 lần. Một tuần sau khi gieo cây đã cao 5cm với hai lá mầm.
– Sau 2-3 tuần, cây con bắt đầu ra lá thật, khi cây có từ 4-6 lá thật, đánh cây từ khay trồng hạt giống ra trồng trong chậu hoặc thùng xốp.
Bước 3: Chăm sóc
Tưới nước
Tuyệt đối không dùng nguồn nước thải, nước ao tù chưa được xử lý để tưới. Có thể dùng nước giếng khoan đã được xử lý, nước phù sa sông lớn để tưới.
Sau khi trồng phải tưới nước ngay, ngày tưới 2 lần vào sáng sớm và chiều mát cho đến khi cây hồi xanh, sau đó 3-5 ngày tưới 1 lần.
– Chú ý để khoảng cách giữa các thùng xốp cách xa nhau vì bắp cải cần không gian rộng để xòe lá. Sau khi bắp cải bắt đầu cuộn lá, bạn có thể trồng xen canh vài cây xà lách nhỏ.
– Trong những ngày đầu sau khi cấy cây, tưới nước 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều mát. Khoảng 7 tuần sau khi cấy, tưới nước 1 lần/ngày.
Bón phân, làm cỏ
– Sau khi cấy cây được khoảng 15 ngày, tiến hành bón lót bằng phân bò, phân trùn quế, phân gà, phân dê hoặc phân hữu cơ. Lần 2 bón khi cây trải lá nhỏ. Lần 3 khi trải lá rộng. Lần 4 bón khi cây sắp vào cuốn. Lần 5 bón khi cây cuốn xong.
– Bắp cải luôn cần bổ sung lượng phân đạm và kali lớn nhờ vào phân hữu cơ và vô cơ. Nếu bạn muốn trồng rau sạch thì với cách trồng bắp cải trên, có thể chỉ bón phân hữu cơ và tưới nước tiểu pha loãng. Cây vẫn phát triển đầy đủ nhưng ra bắp nhỏ hơn.
– Có thể dùng nitrat amôn, sulfat amôn thay cho urê, cloruakali thay cho kali sunphat hoặc các dạng phân hỗn hợp, phức hợp NPK để bón với liều nguyên chất tương ứng. Ngoài bón thẳng vào đất, có thể phun qua lá các dung dịch dinh dưỡng đa lượng, trung lượng, vi lượng.
– Các đợt bón thúc đều phải kết hợp làm cỏ, xới xáo, vun gốc, tưới nước. Khi cây trải lá bàng có thể tưới ngập rãnh, sau đó phải tháo nước ngay để tránh ngập úng.
Phòng ngừa sâu bệnh
Thực hiện các biện pháp trồng trọt, canh tác, thủ công, sinh học. Đầu tiên, nên chọn đất luân canh với cây trồng khác rau họ hoa thập tự. Đối với các vùng không chuyên rau nên luân canh với cây lúa nước nhằm hạn chế nguồn sâu bệnh chuyển tiếp. Tưới phun mưa vào các buổi chiều tối có tác dụng rửa trôi bớt trứng, sâu non sâu tơ và hạn chế bướm sâu tơ đến đẻ trứng.
Có thể dùng biện pháp thủ công như ngắt ổ trứng, bắt giết sâu non khi mật độ sâu thấp (áp dụng với sâu xám, sâu tơ, sâu xanh bướm trắng, sâu khoang); phát hiện và nhổ bỏ những cây bị bệnh đem tiêu hủy. Sử dụng các loại bẫy pheromone để bắt trưởng thành sâu tơ trong suốt thời gian sinh trưởng của cây (cả vụ).
Trong trường hợp phải sử dụng thuốc BVTV nên ưu tiên các loại thuốc sinh học. Nếu mật độ sâu rất cao, thuốc sinh học không có khả năng khống chế sâu hại thì lựa chọn sử dụng thuốc hóa học ít độc, nhanh phân giải và đảm bảo đủ thời gian cách ly đối với từng loại thuốc theo hướng dẫn trên nhãn thuốc.
Nên tìm hiểu kỹ các loại thuốc trước khi dùng và dùng các loại thuốc có hoạt chất nằm trong danh mục khuyến cáo của Cục BVTV và Chi cục BVTV.
Bước 4: Thu hoạch
Khi bắp cải trồng được trong khoảng từ 80-90 ngày, bắp cải bắt đầu cuốn chắc tay thì thu hoạch. Nên thu hoạch vào lúc sáng sớm và chiều mát, loại bỏ các lá gốc và lá bị bệnh.
Chú ý chặt cao sát thân bắp để dễ thu hồi và xử lý gốc rau trên ruộng. Sau khi chặt cây, cần loại bỏ lá ngoài và lá xanh trên bắp, rửa sạch trước khi đóng gói đưa đi tiêu thụ.
Chúc các bạn thành công với cách trồng bắp cải trên nhé!
